Bruine rat, ook bekend als Rattus Norvegicus
De oorsprong van de bruine rat
Men denkt dat het oorspronkelijke verspreidingsgebied China is. De bruine rat kan zich goed aanpassen aan elke omgeving, zowel in de stad als op het platteland voelt de bruine rat zich snel thuis. Waar mensen of dieren zijn kunnen ook bruine ratten leven daarom komt hij nu ook in bijna elk werelddeel voor, en behoort hij tot een cultuurvolger. Rond de 18de eeuw is de rat via handelsroutes en scheepvaart in Europa terechtgekomen.
Hoe ziet de bruine rat eruit?
De bruine rat is lichtbruin van kleur en de buik is lichter, er zijn al wel veel kleurmutaties gemeld. De bruine rat is vrij vors van bouw en heeft grote oren, de neus is stomp qua vorm, de grootte van de rat kan oplopen tot wel 30 cm met een gewicht van 600 gram.
Voortplanting
Een nest van een bruine rat kan tot wel 10 jongen bevatten, in een goed jaar kan de bruine rat wel 15x een nest grootbrengen, de jongen zijn naar 3 maanden al vruchtbaar.
De leeftijd is maximaal 3 jaar.
Per jaar kan dus een paartje ratten 15 x 10 = maximaal 150 jongen grootbrengen.
Dit is uitsluitend onder de beste omstandigheden.
Waar en hoe leven de bruine ratten?
Bruine ratten leven het liefst in: houtwallen, struiken, openhaardhout, slootkanten, riolen, mestputten, stortplaatsen, kruipruimten, in een vochtige en niet al te warme omgevingen.
Zowel op boerderijen als in de nieuwbouw komen ratten steeds vaker voor.
De bruine rat is vooral s’nachts actief en op zoek naar voedsel, het zijn echte alleseters (omnivoor) maar kiezen het voedsel wel zorgvuldig uit.
De bruine rat is een hele goede zwemmer en kan ook uitstekend graven, hij graaft dan ook vaak in slootkanten diepe holen waar ze nesten in maken.
De nesten worden vaak dicht bij de voedselbron gemaakt.
De bruine rat heeft een slecht zicht en verplaatst zich altijd over de zelfde weg, dit worden ook wel wissels genoemd, in stallen en kelders kan men goed zien waar de bruine ratten gelopen hebben; ze laten een smeerspoor achter, dit is lichaamsvet en urine.
Gevaar & ziekten
De schade en het gevaar waar de bruine rat vooral voor zorgt is knaagschade aan kabels en buizen en ziekten die de rat overbrengt zoals: de ziekte van Weil, paratyphus.
Onder het vee kan de bruine rat de ziekten van pseudovoglepest, trichinosis, de varkenspest, en de ziekte van Aujeszky overbrengen.
De bruine rat draagt ook vaak de bekende rattevlooi met zich mee.
Vlooien op bruine ratten kunnen ook de pest overbrengen.
Het gevaar van ratten wordt noch altijd onderschat.
Wat kan men zelf doen om bruine ratten te weren?
Wees netjes en ruim rommel op.
Knoei geen voer of ruim het direct.
Dicht naden en kieren, een rat kan door een opening van 0,5 cm.
Zet preventief rattenlokdozen neer en controleer deze regelmatig.
De bestrijding van de bruine rat
Als men last heeft van ratten is rattenbestrijding altijd noodzakelijk.
Als eerste dient men te kijken wat voor weringsmaatregelen er genomen kunnen worden.
Pas daarna kan de rattenbestrijding worden uitgevoerd.
Bestrijden van bruine ratten kan op verschillende manieren gebeuren, gif, klemmen of alle 2.
Bij het gebruik van gif wordt het gif in lokdozen gedaan.
De lokdozen worden dan in de buurt van de holen, langs de schuren en op looppaden gezet en moeten om de 3 tot 4 dagen gecontroleerd worden en net zo lang tot er geen opname meer is.
De bruine rat heeft neofobie = angst, dat houdt in dat de bruine rat nieuwe voorwerpen vermijd en dus heel voorzichtig is daarmee. Het gif moet dus zo aantrekkelijk mogelijk zijn.
Met klemmen kan alleen binnen gewerkt worden, i.v.m. huisdieren de klemmen op de looppaden zetten en moeten elke dag gecontroleerd worden.